28 maart 2024

Vriendschap beschermt kind tegen stress op school

NIJMEGEN | NIEUWS | Kinderen die op school door hun medeleerlingen worden uitgesloten raken erg gestrest. Door ze in staat te stellen vriendschappen aan te gaan met leeftijdgenoten kan dat voorkomen worden. Ouders kunnen bij hun kinderen al op hele jonge leeftijd de vaardigheden ontwikkelen om vriendjes te vinden. Dat blijkt uit promotieonderzoek van drs. Ellen Peters aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

De resultaten van het onderzoek van psychologe Peters (1978) zijn gebaseerd op een onderzoek dat al in 1998 gestart is en waar 129 gezinnen aan meegedaan hebben. De promovendus volgde kinderen vanaf de leeftijd van 1,5 jaar in hun ontwikkeling en deed in verschillende leeftijdfases metingen naar bepaalde facetten. Zo bekeek ze hoe vriendschapsrelaties van de kinderen uit het onderzoek er op 9-jarige leeftijd uitzagen.

Wat de invloed van een vriendschap, of het ontbreken ervan, op het welbevinden van een kind is onderzocht Peters aan de hand van het stresshormoon cortisol in het speeksel. Op vijf momenten op de dag mat ze zo de hoeveelheid stress bij de leerlingen. Ook bracht ze door middel van interviews met de leerlingen hun vriendennetwerk in kaart en verzamelde ze informatie over hoe ze met elkaar omgaan en elkaar beoordelen.

Stresshormoon

Uit de metingen van het stresshormoon kwam naar voren dat kinderen die werden buitengesloten en geen vriendjes hadden in de klas de hele dag een hoog cortisolniveau hadden. Opmerkelijk was dat kinderen die gepest werden geen verhoogde stress hadden. Volgens Peters is dat te verklaren uit het gegeven dat gepeste leerlingen wel vrienden hebben en niet per se worden buitengesloten door hun medeleerlingen.

Ouders hebben invloed op de mate waarin hun zoon of dochter in staat is om vriendschappen op school aan te gaan. Vriendschappen die kinderen beschermen tegen negatieve invloeden van buiten. Peters wijst onder meer op de manier waarop ouders in de opvoeding grenzen stellen, instructies geven, hun kind helpen en emotioneel steunen en respect hebben voor diens autonomie. Heel praktisch is de suggestie van de promovendus dat ouders speelafspraken maken met andere ouders en kiezen voor een school in de eigen wijk.  

Deel dit artikel