28 maart 2024

Soms valt er iets te zeggen voor geweld

Beroep: Onderwijs | Aflevering 3.10

COLUMN | Ik weet het, het is geen populair standpunt, maar toch: soms is geweld een effectieve oplossing. Een aantal jaren terug kreeg ik Adwin Jirek* in de klas. Dat was in de tweede klas, want dan kregen ze maatschappijleer. Met Adwin was niets bijzonders aan de hand. Ik deed toen leerlingebegeleiding dus ik kreeg zijn ‘dossier’ te zien. Niets. Gewone leerling. Geen gedragsproblemen. Nooit uit de klas gestuurd. Niks.

Maar in zijn tweede klas zat een jongen die uit een andere eerste klas kwam, een forse, nare jongen (type ‘bully’), die het op hem had gemunt. Waarom? Daarom. Er was geen echte reden voor, geen andere dan zijn naam en dat die andere jongen nu eenmaal pestte. Vanaf de eerste les dat ze bij elkaar in de klas zaten noemde hij hem sarrend: jurk. Bij elke voorkomende gelegenheid, ook als er niets aan de hand was en Adwin gewoon het lokaal binnenkwam: ‘Och, daor hedde dieë verrrekte jurk ôk wir.’

Adwin kreeg daar snel genoeg van. Eerst probeerde hij zich er niets van aan te trekken, want dat was wat ik hem aanraadde toen hij het aan mij voorlegde: schouders ophalen. Maar het kroop onder zijn huid en, erger nog, andere klasgenoten namen het over. Dus ik zei er wat van de in de klas.
En wat gebeurde? De klas liep mijn lokaal uit, en het eerste wat die jongen zei, net buiten mijn gehoor: He, verrekte jurk, moeste gij goan janken bij de sanbèrig?

Adwin: ‘Als je me nog één keer jurk noemt, sla ik je voor je kop.’
Ander: ‘Gij wel, gekke jurk dè ge bent.’
Boem. Boem boem boem.
Adwin was ietsje kleiner en lichter maar hij was buiten zichzelf van woede en frustratie en hij mepte hem de gang door. Wow. Gelukkig sprongen er klasgenoten tussen, maar ja, toen moest hij zich natuurlijk bij mij melden.

Hij zag er opgelucht uit. En verhit, dat ook, maar vooral: opgelucht.
Heb ik hem gestraft? Ja, natuurlijk: wat moest ik anders. Maar minder dan gebruikelijk. Ik schorste hem niet, wat reglementair eigenlijk wel gemoeten had, maar ik liet hem gewoon een middag terugkomen. Dat snapte ie wel.
En niemand heeft hem nog ooit ‘jurk’ genoemd, dus zijn oplossing (nog één keer en ik sla er op) was duidelijk beter dan de mijne (´Jongens, hier moeten we even over praten’). Ik bedoel maar, met al dat praten en die mediators en die begeleiding en zo, soms moet je jongens gelegenheid geven hun eigen oplossing te vinden.  

*) de naam is ietsje aangepast maar vanwege de clou kon ik hem natuurlijk niet ingrijpend veranderen.

> Vorige aflevering Gezocht: carrièreboer?

Deel dit artikel