29 maart 2024

Onderzoeker Smits: Drie ‘witte’ basisscholen in Brabant echt excellent

Inspecteur Joop Smits

BERKEL-ENSCHOT | NIEUWS | In Brabant zijn er drie ‘witte’ basisscholen die met recht het predicaat excellent verdienen. Dat zijn Nutsbasisschool Dirk van Veen (Breda), katholieke basisschool ’t Mulderke (Uden) en KBS De Zandberg (Breda)

Dat stelt oud-inspecteur Joop Smits uit Berkel-Enschot die sinds vier jaar onderzoek doet naar de prestaties van basisscholen in deze provincie. Eerder bracht hij de prestaties van de ‘kleurrijke’ scholen in kaart. Nu heeft onderzocht wat de prestaties zijn van scholen met overwegend autochtone leerlingen.

In de optiek van Smits moet een school aan drie criteria voldoen om echt excellent genoemd te kunnen worden in een periode van drie opeenvolgende jaren. Het gaat om het eindniveau (Citoscore), de toegevoegde waarde én sociaal-emotionele competenties c.q. gunstige maatschappelijke opbrengsten. Van belang zijn dus de scores over de volle breedte.

Leervoorsprong

Een hoge score op de Citotoets zegt op zichzelf nog niet veel over de kwaliteit van een school, aldus de onderzoeker. Want een school met leerlingen die met veel ‘bagage’ binnenkomen presteert vanzelf goed; de leerlingen hebben een leervoorsprong. De vraag is of de school toegevoegde waarde levert. Dus op zijn minst de leervoorsprong vasthoudt of zelfs vergroot. Uit het onderzoek van Smits blijkt dat nogal wat scholen daar niet in slagen en leerlingen vaak inleveren op hun aanvankelijke voorsprong.

Maar deze twee criteria is nog niet alles gezegd. Een school heeft immers ook een pedagogische opdracht. De leerlingen moeten dus ook goed presteren als het gaat om werkhouding, sociaal gedrag en zelf vertrouwen. En ze moeten het goed doen wat betreft maatschappelijke opbrengsten. Dat is volgens Smits te meten aan de opvattingen van leerlingen over de kernwaarden in een rechtstaat. En tot slot, het algemene welbevinden van leerkrachten en leerlingen moet in orde zijn.

Hoge eindopbrengsten

Smits heeft vastgesteld dat in Brabant 53 basisscholen in 2008, 2009 en 2010 zeer hoge eindopbrengsten (Citoscore) hadden. Daarvan deden er 34 (64%) mee aan het onderzoek van de oud-inspecteur en daarmee is de uitkomst volgens Smits representatie voor de provincie. Van de scholen in het onderzoek met hoge scores voldeden er slechts 11 (32%) ook aan het criterium van toegevoegde waarde. Smits concludeert dan ook dat de overige scholen hun ambitie flink moeten aanscherpen.

En van de 11 scholen die voldoen aan de twee criteria (Citoscore en toegevoegde waarde) zijn er dan nog slechts drie die bovendien aan het criterium van de sociale opbrengsten voldoen. En dat zijn dus volgens Smits de écht excellente scholen. Brabant telt ongeveer 900 basisscholen.

> Lees hier het tweede onderzoeksverslag van Smits
> Lees hier het eerste onderzoeksverslag
> Lees ook:
Excellente school De Zandberg
academische opleidingsschool

Deel dit artikel