28 maart 2024

Meer mannen voor de klas? Niet te vroeg juichen

ACHTERGROND | Eindelijks positief nieuws over de belangstelling van jongens voor het vak van leraar basisonderwijs, zoals dat officieel heet. Het aantal jongens dat zich dit jaar heeft ingeschreven aan een pabo is gestegen, zo meldt OCW in een nieuwsbericht. ‘De meester keert terug voor de klas’, luidt de juichende kop.

Enigszins voorbarig, als we naar de cijfers kijken op de site van STAMOS waar de arbeidsmarktgegevens voor de onderwijssector gepubliceerd worden. In het collegejaar 2012-2013 schreven zich 5805 meisjes in op de pabo, en 1641 jongens. Respectievelijk is dat afgrond 78% en 22 %. Het jaar daarvoor waren die percentages nog respectievelijk 80% en 20%. In absolute aantallen steeg het aantal mannelijke eerstejaars van 1417 naar 1641. Een plus van 224 mannelijke studenten. Maar om nou te zeggen dat ‘de meester terug keert voor de klas’? Ga maar na. Er zijn pakweg 7000 basisscholen in Nederland. Het effect zal dus nauwelijks zichtbaar zijn.

Er zijn meer redenen om de vlag niet meteen voluit te laten wapperen. Als je naar de cijfers kijkt over de periode vanaf het jaar 2000 dan valt op dat er behoorlijk wat fluctaties zijn. Groei en daling van het aantal aanmeldingen (van jongens en meisjes) wisselen zich af. Op grond daarvan kun je onmogelijk spreken van een trendbreuk.

Mannelijke studenten van de Pabo voeren campagne om meer jongens te interesseren voor het vak van leerkracht [archieffoto 2010]

En er is nog een kanttekening te maken. Een hogere instroom wil nog helemaal niet zeggen dat al die jongens ook de eindstreep halen. Integendeel, een groot gedeelte valt uit de boot. Een berekening op de achterkant van de sigarendoos laat dat zien [er is niet gerekend met cohorten]. In de periode 2000 – 2012 was de instroom van jongens gemiddeld 1643 per jaar. Het aantal jongens dat met een diploma de pabo verliet was in die periode gemiddeld 708 per jaar. Met andere woorden, de uitval is enorm. En dan hebben we het er nog niet over dat een flink aantal jonge leerkrachten (mannen en vrouwen) in de eerste periode van hun loopbaan afhaken.

Kortom, typisch nieuws van die ene zwaluw die nog lang geen zomer maakt.

Is er geen lichtpuntje? Jawel. Enkele pabo’s slagen erin om substantieel meer jongens naar de opleiding te trekken. OCW noemt onder meer Fontys Hogescholen. Maar let wel, in percentage mag dat indrukwekkend zijn, in absolute aantallen is daar minder sprake van. Het voorbeeld Fontys: 120 mannelijke eerstejaars in 2012, in 2013 waren het er 134. En stijging van dik tien procent. Maar als we terugkijken tot het jaar 2000 dan lag in het verleden het aantal mannelijke eerstejaars altijd (soms veel) hoger.

> Lees hier het nieuwsbericht van OCW
> Ga hier naar de site van STAMOS

Uit het archief van Onderwijs Brabant:
> Brabantse pabo’s zien niets in aparte klas voor jongens
> Tilburgse paboys werven jongens voor de pabo [2010]

> ‘Jongelui die nu voor de pabo kiezen zijn helden’

Deel dit artikel