28 maart 2024

Petrus Ubuntu Donders

COLUMN | BEROEP: ONDERWIJS | Afl. 7.31 | Toen ik, in de jaren ‘60 op de middelbare school zat, heette het: ‘education permanente’, op z’n Frans uitgesproken.  Het betekende dat je er nooit mee klaar was, met school en leren. Het ging al maar door. Nu noemen we dat  ‘een levenlang leren’ en die formulering doet mij sterk denken aan een rechterlijk vonnis, maar evengoed: dat is wat we graag willen dat onze studenten doen. Een levenlang leren – liefst bij ROC Tilburg natuurlijk.

Mijn leven duurt al best lang en ik blijf er ook graag mee bezig, met leren.  Zodoende bezocht ik in april ‘Thinking Planet’, een filosofie-festival in Utrecht met als thema ‘diversiteit in denken’. Het streven was een uitwisseling van perspectieven tussen de vele denktradities in de wereld. Hier in het westen denk je dan meteen aan het oosten, maar: vlak het zuiden niet uit. Het zuiden? Ja, het zuiden:  Afrika. In Utrecht was een lezing over Ubuntu: een Afrikaanse traditie. De naam alleen al deed mij huiveren van denkgenoegen!

De spreker, Dorine van Norren,  was bevlogen en dynamisch en sprak Engels als een repeteergeweer zo snel, dus je (ik) moest heel geconcentreerd luisteren om er een touw aan vast te kunnen knopen. Het was ook een beweeglijke, energieke man en het college werd even echt spannend toen hij in bokshouding achter het katheder vandaan kwam en over het podium op de eerste rij afstormde: geheven armen, gebalde vuisten, ijverig voetenwerk.  Maar nee, het liep niet uit op een partijtje sparren, het was maar een voorbeeld om de bijeenkomst uit zijn fysieke verstarring te halen.

Ik noteerde wat Ubuntu-kreten: ‘I am because you are. We invent each other.’

Hij had het ook over ‘take care of leperds. Play with them, shake hands, embrace them. Not disenfected or protected, aknowledge them as human beings. That is Ubuntu.’ Ha! Als rechtgeaarde Tilburger ging ik spontaan rechtop zitten: Peerke Donders! Dat is toch precies wat hij deed? Zie het standbeeld in het Wilhelminapark, waar hij zijn hand liefkozend zalvend op het hoofd van een leproos-patiënt legt. Peerke Ubuntu Donders! Dat had ik in de jaren zestig niet kunnen bedenken, dat die nog zo hip zou worden.

 

 

 

Deel dit artikel