28 maart 2024

In het aardse paradijs! (slot)

COLUMN GERARD SANBERG

Op landgoed Gorp stond vroeger een café met dit uithangbord. Het aards paradijs geschilderd door huisschilder Jos. Naaijkens. Het tafereel verwees naar het verhaal dat volgens de 16e eeuwse geleerde Ioannes Goropius Becanus daar op Gorp Adam en Eva hadden vertoefd.

COLUMN | BEROEP: ONDERWIJS | Laatste aflevering | In mei 1981 solliciteerde ik bij de RKMTS als docent maatschappijleer. Ik had al werk, in Etten-Leur, maar er konden wel uren bij. Ik werd nog uitgenodigd voor een gesprek ook! Op de Stappegoorweg. Eh, waar? Ik ben geboren en getogen Tilburger, maar ik had geen idee waar dat zou kunnen zijn. Google bestond nog niet, dus ik pakte de stadsplattegrond.

‘Verroest’, zei ik tegen mijn vrouw, ‘ De mts, dat is in De Nekker.’

‘De Nekker?’ Carla is wel Tilburgs maar niet uit zuid, zoals ik, dus ‘De Nekker’ zei haar niets.

‘Ja, bij Adam en Eva!’, voegde ik er aan toe, maar dat hielp niet echt. Adam en Eva?

Kijk, dat zat zo. Ik ben geboren (1952) in de Trompstraat. Die kwam uit op de Oerlesestraat en via de verlengde Trouwlaan was je dan zo bij de Ringbaan-zuid. Dus als wij op woensdagmiddag buiten wilden gaan spelen dan riepen we naar ons moeder: ‘Mahààm, wij gaan buiten spelen.’

Moeder, vanuit de keuken: ‘Ja, maar waar gade gullie naartoe dan?

Wij, al halverwege de straat: ‘Naar De Nekker.’

Zij, nog steeds vanuit de keuken: ‘Wel uitkijken met oversteken he?’

Maar dat hoorden wij vaak al niet meer.

Dit was rond 1960 en pas heel veel later begreep ik dat ‘De Nekker’ een verbastering was van d’n akker. Als je de Ringbaan overstak dan kwam je namelijk in landbouwgebied: akkers vol koren. Aan de overkant van de Ringbaan liep een pad waar nu de Stappegoorweg is, tussen de velden door. Aan het einde van dat pad (nu de kruising) stonden twee paaltjes, eentje dik en eentje dun. Dat waren Adam en Eva, dat wist heel Tilburg-zuid.

Inmiddels weet ik ook waar die benaming vandaan kwam. Waar nu sporthal T-Kwadraat staat, stond in die jaren namelijk de boerderij van De Brouwer. Dat was een oom van een vriendje van mij en daar speelden we dus ook weleens. En die boer had die paaltjes gezet, een keertje ’s avonds, na het eten, toen het werk gedaan was. Hij liep er samen met zijn zoontje naartoe en daar groeven ze die paaltjes in, aan weerszijden van het pad. Het was lente en de akkers waren nagenoeg kaal en het was avond dus het gebied was verlaten. Ze liepen terug naar huis en keken om en daar stonden die twee paaltjes, helemaal alleen in een verlaten landschap. ‘Goh, het lijken Adam en Eva wel’, zei hij gekscherend tegen zijn zoontje. En die naam is blijven hangen.

En daar staat nu dus de locatie Stappegoor van ROC Tilburg: in het aardse paradijs.

[Dit was de laatste bijdrage van Gerard Sanberg aan Onderwijs Brabant. Negen jaar lang schreef hij wekelijks als een scherp observator een column over het middelbaar beroepsonderwijs, en soms wat zich daarbuiten afspeelde. Sanberg werkte bij ROC Tilburg en hij legt er woensdag 10 oktober de pannen op – hij gaat met pensioen]

Deel dit artikel