8 oktober 2024

Vavo’s in Brabant maken zich zorgen over hun toekomst

2TILBURG | NIEUWS | De zes vavo’s die Brabant telt maken zich zorgen over de gevolgen van de bezuinigingen van de rijksoverheid. In deze provincie gaan dit jaar ongeveer 2250 leerlingen naar het vavo, een vorm van tweedekansonderwijs.
 
Bij sommige vestigingen is nu al sprake van een verschraling van het aanbod. En ondanks dat alle vavo’s melden dat de gemeenten, die de subsidies verstrekken, positief staan tegenover deze onderwijsvoorziening, bestaat toch de vrees dat in de toekomst ingrijpender maatregelen zullen volgen.  “Je kunt gerust stellen dat we ons bedreigd voelen”, zegt Jack Heesterbeek, adjunct-directeur van het Ster College van ROC Eindhoven.
 
Zes roc´s
De vavo’s zijn ondergebracht bij de regionale opleidingencentra. In Brabant zijn dat ROC West-Brabant (460 leerlingen), ROC Tilburg (300), Koning Willem I College (500), ROC Eindhoven (600), ROC De Leijgraaf (180) en ROC Ter AA (200). Het vavo (voortgezet algemeen volwassenen onderwijs) is een soort vangnet voor leerlingen die om uiteenlopende redenen zijn uitgevallen in het regulier onderwijs. Voor oudere generaties staat het vavo bekend als avondlyceum.
 
Leerlingen kunnen er bepaalde vakken volgen zodat ze certificaten of een vo-diploma kunnen behalen. “Het gaat doorgaans om leerlingen die ‘klaar’ zijn met de reguliere school, en zich beter thuisvoelen in een meer volwassen omgeving van het vavo. Dat motiveert hen om toch verder te gaan”, zegt Anja Wassing, directeur a.i. van Loopbaancentrum en Educatie van ROC Ter Aa.
 
Kwetsbare groep
Voor een deel bestaat de populatie uit kwetsbare jongeren die het risico lopen dat ze nooit een diploma zullen behalen, hoewel ze daar wel de capaciteiten voor hebben, zegt Eric van Daelen, directeur van het Loopbaancentrum van De Leijgraaf. “Daarom vinden we het zo belangrijk dat het vavo overeind blijft en ook de veertien gemeenten in deze regio hechten daaraan.”
 
De vavo’s worden voor een flink deel gefinancierd uit gelden die de gemeenten van het rijk krijgen voor educatie (het participatiefonds). Het rijk heeft echter het landelijke budget van 200 miljoen euro in twee stappen bijna gehalveerd. Ondanks de verzekering van staatssecretaris Van Bijsterveldt (Onderwijs)  in de Kamer dat ze het werk van het vavo belangrijk vindt.
 
De gemeenten moeten zelf bepalen hoe ze die forse bezuiniging op het budget gaan doorvoeren.
Daarnaast komt er geld van de reguliere scholen die hun leerlingen ‘uitbesteden’ aan de vavo’s. De omvang van die financieringsbron is per vavo anders.
 
Lastig dilemma
De gemeenten staan voor een lastig dilemma: snijden in de educatie (zoals taalcursussen voor laagopgeleiden) of in het vavo. “Het zal linksom of rechtsom pijn doen, want als je de een buiten schot laat, dan moet je op de ander bezuinigen, het zijn communicerende vaten”, zegt Bert van Leeuwen van ROC Tilburg.
 
Hij prijst zich gelukkig dat de gemeenten in Midden-Brabant een hoge prioriteit toekennen aan de instandhouding van een volledig vavo, dat wil zeggen met vmbo-t, havo en vwo. Daarvoor is extra geld vrijgemaakt. “Maar dat is niet structureel, dus we weten niet wat de toekomst ons brengt.”
 
Druk voelbaar
De druk op de vavo’s is dus bij elk roc voelbaar. Het KW1C in Den Bosch voorziet problemen door minder subsidie van de gemeente. ROC West-Brabant heeft dit jaar al twintig procent minder leerlingen toegelaten en het aanbod aan vakken is versoberd. ROC Tilburg is vooralsnog de dans ontsprongen.
 
De Leijgraaf wacht nog op een besluit van de betrokken gemeenten. Dat geldt ook voor ROC ter AA. Wel staat vast dat daar leerlingen uit andere regio’s minder snel zullen worden toegelaten.
Bij ROC Eindhoven is het niet langer mogelijk dat leerlingen na het behalen van een havo-diploma doorgaan voor een vwo-diploma. Ongeveer veertig leerlingen zijn hiervan de dupe.
 
Lissabonakkoord
“De redenering van de gemeenten is dat je met een havo-diploma al voldoende gekwalificeerd bent”, zegt Heesterbeek. Verschillende woordvoerders wijzen erop dat Nederland eerder plechtig heeft uitgesproken, zoals met het Lissabonakkoord, dat de bevolking zo hoog mogelijk moet worden opgeleid. Om internationaal te kunnen concurreren als kenniseconomie.
 
 “We maken ons zorgen. Je kunt als overheid het vavo wel schrappen, maar je zult hoe dan ook voor deze doelgroep een voorziening moeten creëren. Zo’n bezuiniging heeft dus weinig zin”, zegt Anja Wassing.
 
 
 

Deel dit artikel