Beroep: onderwijs | Aflevering 1.35
COLUMN | Dit is een waagstuk: onaangekondigd gaan we de aula in om onder de middagpauze een aantal leerlingen te huldigen die een prijs gewonnen hebben. De bovenbouwcoördinator, de wiskundedocent en ik (met camera). Als we de aula binnenlopen kijken enkele leerlingen quasi-verveeld op (whats up?) en dan grijpt bovenbouwcoördinator Kees van de Ven de microfoon. De aula wordt niet echt stil.
Wat er aan de hand is: Klas 3havo heeft meegedaan aan de (landelijke, zelfs internationale) kangoeroewedstrijden in de wiskunde, en Mark Arnoldussen daarenboven aan het individuele klassement. Samen met 83.000 (!) jongeren uit Nederland en Vlaanderen.
En wat? Een vierde plaats voor allebei!
Dat is niet slecht, dat is lang niet slecht, dat is eigenlijk hartstikke goed. Kees roept Mark op om naar voren te komen en het duurt even, maar jawel, daar komt hij.
Applaus.
Mark weet zich niet goed een houding te geven, hij staat wat te draaien en neemt dan aarzelend zijn diploma in ontvangst uit handen van wiskundedocent Cas van Bijnen. Dat moet over want ik was er te laat bij voor met de foto.
Maar waarom was dit nu een waagstuk? Niks aan de hand toch, zou je denken?
Dat zal ik u zeggen. We zijn in de Schout Backstraat, het gebouw van de Frater van Gemertschool, en de havisten hier zitten in een bijzonder traject: ze zijn niet alleen havist, ze zijn ook autist*. Ze ervaren de werkelijkheid anders dan u en ik. Ze leven in een grillige, onoverzichtelijke wereld en ze snakken naar regelmaat, voorspelbaarheid en houvast.
Graag vandaag alles hetzelfde als gisteren want dan weet ik hoe het werkt en wat ik moet doen. Geen verrassingen alstublieft (een bekende anekdote die zich hier echt heeft afgespeeld is dat een autistische jongen de avond vóór sinterklaas samen met zijn moeder al zijn cadeautjes inpakte, zodat hij op surpriseavond niet voor verrassingen zou worden gesteld).
Maar deze verrassings-act verloopt gelukkig goed. Cas en Kees weten hoe ze met hun leerlingen om moeten gaan, het is een vertrouwde omgeving en het duurt ook niet lang, gelukkig. En de prijs komt op een goed moment, want dit bewijst dat de havisten op de Frater van Gemertschool echt havisten zijn: ze kunnen voluit mee op havo-niveau, landelijk zelfs. Het is hier echt geen kneusjeshavo voor zielepieten.
Dat is belangrijk, want de voorziening, havo-onderwijs voor autistische jongeren, staat onder druk. Een jaar geleden hebben we de eerste havodiploma’s uitgereikt (tien stuks, onder de licentie van en in goede samenwerking met het Theresia-Lyceum), maar inmiddels zet de inspectie vraagtekens bij onze aanpak. Niet didactisch (want deze leerlingen vragen een heel eigen benadering maar dat kan de Frater van Gemertschool wel, daar is ze tenslotte speciaal voor in het leven geroepen), maar bij de financiering ervan. Want dit onderwijs is, door zijn kleine groepen, duur en daar moeten we een mouw aan passen. De inspectie heeft commentaar op de manier waarop we die mouw aan de financiële jas naaien.
Het is ingewikkeld en ik ga het hier niet uitleggen want mensen die beter op de hoogte zijn dan ik hebben dat al gedaan: zie de stukken van Emmanuel Naaijkens elders op deze site en in Trouw. Alleen dit: het systeem zou niet moeten prevaleren boven de individuele leerlingen, dus offer de havokansen van deze jongeren niet op het blok van het systeem!
* De juiste terminologie is: ze hebben een stoornis in het autistisch spectrum. Kortheidshalve gebruik ik dat niet steeds. De leerlingen zelf ook niet, trouwens, die spreken onomwonden: nou ja, ik ben autist en hij is een adhd’er, dus dan weet je het wel….
► Lees hier de vorige aflevering