BLOG | De rellen op het Faecbookfeest in Haren zijn, volgens commentaren de afgelopen dagen, in de hand gewerkt door de social media (ten onrechte enkelvoud). We hadden hier te maken met een nieuw fenomeen, hoorde je verkondigen.
Maar dat is niet juist. De primeur hadden in december 1999 de scholieren die protesteerden tegen de invoering van de vernieuwingen in de tweede fase (annex studiehuis) van het voortgezet onderwijs. Dankzij een eigenhandig in elkaar geknutselde website trokken op 6 december maar liefst 20.000 leerlingen naar het Malieveld en vervolgens naar het Binnenhof. Met of zonder toestemming van ouders en/of school.
De publieke opinie stond paf van die dekselse jongelui die met hun website een nieuw soort tam tam hadden ontwikkeld. Bedenk wel dat internet toen nog niet zo gewoon was als nu. En ook mobiele telefoons waren een tamelijke zeldzaamheid. Als verslaggever van het Brabants Dagblad had ik de gezamenlijke gsm van onze afdeling meegekregen. Zo’n koelkast van Nokia.
Mede dankzij die website en de aanwakkerende berichtgeving in de traditionele media was de opkomst van demonstranten boven verwachting. En er hing meteen al een opgefokt sfeertje. Het moest en zou uit de hand lopen. En dat gebeurde dus ook. Eerst werden de politici bekogeld met eieren en tomaten. Vervolgens trokken de scholieren tegen uitdrukkelijk bevel van de politie in naar het Plein waar onder veel gejuich een auto op zijn kop werd gezet.
Niet veel later werd de sfeer dreigender toen horden scholieren naar het Binnenhof trokken. Want zoveel hadden ze wel geleerd tijdens het uurtje maatschappijleer: that’s the place to be. En zoals er in de klas altijd wel iemand bereid is om het vuurtje op te stoken, waren er ook nu raddraaiers die de eerste steen wierpen. En dat heeft zelfs op doorgaans brave leerlingen effect. Ik zag jonge meisjes, keurig gekleed, die ook een kei door de ruiten van het Binnenhof gooiden. Waarom? Voor de kick, omdat anderen het ook deden. Zoiets.
De autoriteiten waren er niet op voorbereid, dit scenario stond niet in de boekjes. En het werd nog erger toen allerlei ongeregeld en sensatiebelust volk opdook en de confrontatie met de ME zocht. De inzet van social media door scholieren kreeg een nieuwe dynamiek in 2007 tijdens protesten van scholieren tegen de ophokuren. Ook toen was het protest heftig. Nieuw was dat er in no time filmpjes verschenen op Youtube.
De (social) media als katalysator van rellen. Platleggen dan maar, zoals autoritaire regimes doen? Dat zou raar zijn. Heeft er in het verleden ooit iemand het idee geopperd om kopieerapparaten aan de ketting te leggen zodat er geen pamfletten verspreid konden worden? Is er beslag gelegd op textielstoffen zodat demonstranten geen spandoeken konden maken? Nee toch.
