28 maart 2024

Internationalisering kost veel inspanning, maar je krijgt er veel voor terug

GASTOPINIE | Oud-schoolleider Peter Eisenburg uit Grave breekt een lans voor internationalisering in het voortgezet onderwijs. Het vergt een flinke inspanning, maar je krijgt er als school veel voor terug.

In februari 2011 bezocht ik  een OMO-bijeenkomst over internationalisering  in het onderwijs op het Theresia Lyceum in Tilburg. Deze bijeenkomst maakte bij mij opnieuw duidelijk dat scholen het belang van internationalisering onderschrijven en er graag – meer – werk van willen maken.

Een grote vraag blijkt vervolgens, hoe internationalisering systematisch gestalte te geven in je school.
De inleidingen van de voorzitter van OMO en van de afdeling Internationalisering van de provincie onderstreepten het belang van de internationale blik. De inleiding van Cees Akersloot van het Maurick College te Vught schilderde hun rijke palet aan internationale structuren, projecten en ‘ondernemingen’. Ook liet hij zien dat internationaliseren dynamisch is en nooit af.
Ik kan mij voorstellen dat deze laatste uiteenzetting en inspirerend en ook –onbedoeld –  enigszins ontmoedigend was. “Hoe kom je tot zo’n – indrukwekkende en omvangrijke – internationale opzet?”

Jammer genoeg leidt het ontbreken van een aangereikte oplossing niet alleen tot teleurstelling maar wordt de focus, eenmaal terug op school in de routine van alle dag, ook weer op de achtergrond gedrongen.
Mijn schrijven hier wil die eventuele ontmoediging bestrijden en u aanzetten tot het opmaken van de rekening: waar staan we en wat willen we? Internationalisering is te belangrijk om de mogelijkheden daarvan op uw school te laten verdampen.

Visie ontwikkelen
Het Maurick College heeft hetgeen ze nu jaarlijks uitvoert opgebouwd in een ontwikkelingsproces van 20 jaar. Het wijst aan dat ‘de school’ op enig moment excursies, uitwisselingen e.d. niet  meer is gaan zien als incidentele projecten maar als onderdelen van het  totale leerplan.  Je bent niet zomaar een TTO-school, ELOS-school,  etc.

Je zult als school een visie op internationalisering moeten ontwikkelen, er faciliteiten voor vrijmaken en het geheel als een subonderdeel met het schoolplan moeten verweven. Vernieuwen is ook investeren, communiceren, kennis in huis halen, scholing en motiveren. Zoals – waarschijnlijk – vakken en leerlingenbegeleiding en bepaalde projecten een gezicht ( en aanspreekpunt) hebben in een school zou dat ook het geval moeten zijn met internationalisering. De verantwoordelijkheid ligt echter in de hele school.

Schoolbreed aanpakken
Laat het internationaliserings-concept vooral aansluiten bij andere ontwikkelingen die in de school plaats vinden. Immers het is de verstrengeling van de ene prioriteit met de andere waardoor internationalisering uiteindelijk schoolbreed kan worden getrokken.
Het  te ontwikkelen concept geeft de visie aan en de functionele raakvlakken met andere interne vakken en  ontwikkelingen. Tevens worden faciliteiten en  een stappenplan in het plan voorgesteld en verantwoord.

Het concept zoals hierboven genoemd dient,  ten behoeve van commitment,  in dit stadium te worden besproken en onderschreven via de daarvoor bestemde kanalen.
Vervolgens bekijkt men welke instanties in Nederland behulpzaam zouden kunnen zijn bij het verwezenlijken van uw projecten: o.a.
•    Het Europees Platform: kennis, contacten, financiën/beurzen, internationale en Europese projecten, etc.
•    CiNOP: voor het beroepsonderwijs de instantie voor advies en ondersteuning in Europese projecten
•    British Council  en vele anderen
Uit die studie en koppeling haakt men opnieuw aan bij wat op uw school eventueel al bestaat en voegt het in een bestaand of aan te vragen Europees project.

Grote lijnen
Ik zou het traject in grote lijnen verder kunnen schetsen. Als een school echter zover is als hierboven beschreven dan is ze al een eind op weg en is er ondertussen expertise  en affiniteit om zelf verder te gaan. Wie de school  ook in huis haalt, de aanbevelingen zullen mogelijk anders verwoordt maar inhoudelijk niet anders zijn dan hier aangestipt.

Het lijkt een hele inspanning en dat is het ook, maar docenten en  leerlingen  werken op deze manier nog meer aan de bouw van een eigentijdse school,  klaar voor het benutten van de steeds verder wijkende grenzen.
Aan het internationaliserings-traject kan elk actueel vraagstuk worden aangehaakt: duurzaamheid, ondernemend leren, het zinnig gebruiken van ICT, professionaliteit, etc.. Het biedt stof om er in en buiten de school over te discussiëren en te leren.

Motivatie
Ik ben er van overtuigd dat een school de  investeringen terugkrijgt in de zin van meer motivatie en meer mobiliteit onder docenten en leerlingen. Er gaan nieuwe werelden voor hen open en daarmee wordt een bijdrage geleverd aan wereldburgerschap en inzicht in een aantal belangrijke problemen maar ook in de mogelijke oplossingen daarvan.

Een internationaal georiënteerde school, gebruikmakend van alle beschikbare registers: video conferencing, excursies, uitwisselingen, gezamenlijke projecten op het gebied van kennis onderzoek en evaluaties, het meedoen aan internationale competities, partnerships, etc. is een participerende school. Buiten deze projecten om wordt er nog veel meer geleerd en gewaardeerd in de informele sfeer. Dit alles maakt een school nog aantrekkelijker en overtuigender.

        Over Peter Eisenburger
        ? Hij was tot 2003 directeur van het Kandinsky College (H/V/TTO) te Nijmegen. Hij is nu consultant bij de Specialist Schools and Academies Trust te London. In dat verband  de organisatie jaarlijks van  een 8- tal studiereizen in Nederland voor Engelse schoolleiders en leerkrachten met allerlei onderwijsthema’s als aandachtspunt. Meerdere UK-NL  partnerships zijn hier uit voorgekomen. Hij heeft in 2009 STEP (Step To European Partnerships)  opgericht  om o.a. scholen te ondersteunen bij hun internationaliseringsactiviteiten. (www.stepconsultancy.nl)

Voor meer informatie: P.Eisenburger@planet.nl / 06-45550935

Deel dit artikel