GORINCHEM | ACHTERGROND | Ruim een jaar geleden opende het Tiener College in Gorinchem zijn deuren, een innovatieve onderwijsvoorziening voor kinderen van 10 tot 14 jaar. Maar de wetgeving kent geen aparte school voor tieners. Toch lukt het om, met wat creatief denkwerk, dit bijzondere initiatief binnen de kaders van de wet te ontwikkelen.
Dat er een kloof gaapt tussen het basis- en voortgezet onderwijs wordt algemeen gedeeld. Toch heeft het Tiener College in Gorkum, dat vorig jaar zijn deuren opende, nog geen navolging gevonden. De initiatieven die er elders waren zijn niet doorgezet. Het budget speelde een rol, maar zeker ook de wettelijke regels. Want de wet voorziet niet in één school voor leerlingen in groep 7/8 (po) en klas 1 en 2 van de onderbouw (vo).
Het Tiener College is dan ook een programmalijn waarin leerlingen van 10-14 op een innovatieve en persoonlijke wijze onderwijs krijgen met als doel ze zo hoog mogelijk uit te laten stromen richting leerjaar 3 van het vo. Het Tiener College richt zich vooral op leerlingen in groep 7,8 van de basisschool die hun horizon willen verbreden.
Goed concept
Maar de besturen van Stichting LOGOS (po) en Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (CSG De Hoven, Heerlanden College), schrokken niet terug voor mogelijke obstakels. “Vier jaar zijn we bezig geweest met de voorbereiding en nu staat er een goed concept met een doordacht curriculum en een goed team”, zegt collegevoorzitter Gerrit Ordelman van LOGOS. Het eerste jaar zit erop, van de 17 leerlingen zijn er 16 die nu naar het tweede jaar gaan. De leerresultaten zijn naar tevredenheid, al houdt Ordelman, gezien het kleine aantal leerlingen, een slag om de arm. De programmalijn telt nu in totaal 33 leerlingen. Dat moeten er over drie jaar honderd zijn.
Ook collega Arjen Smits van het voortgezet onderwijs is van mening dat het Tiener College stevig op de rails staat. “Ons doel is om de overstap van po naar vo te versoepelen.” Maar gemakkelijk is het niet want het initiatief moet onder bestaande wetgeving worden uitgevoerd. Zo zijn leerlingen in de eerste twee leerjaren ingeschreven bij LOGOS en in het derde en vierde jaar bij De Hoven. De bekostiging voor po en vo moet zorgvuldig gescheiden blijven. Er zijn twee inspecteurs met ieder een eigen toezichtskader.
Leerkrachten in het po zijn niet bevoegd om aan vo-leerlingen les te geven. En omgekeerd. Daar moet dus creatief een mouw aangepast worden. En dat lijkt te lukken. Een leerling in leerjaar 1 of 2 die bijvoorbeeld al wiskunde op vo-niveau aankan, volgt gastlessen. Het Tiener College onder de Experimenteerwet brengen bleek geen optie.
Zoeken naar balans
“Het is voortdurend zoeken naar de balans. Ook als het gaat om je bestuurlijke visie, je moet consistent zijn. Draagvlak in je organisatie is heel belangrijk”, zegt Smits. Hoewel er zo nu en dan naar oplossingen moet worden gezocht, is de wetgeving geen keurslijf dat het idee van het Tiener College geweld aan doet. Beide bestuurders bespeuren ook een meer welwillende houding bij OCW en Inspectie, waar regelmatig mee overlegd wordt. Misschien heeft dat te maken met het beleid van het kabinet om excellentie in het onderwijs te stimuleren.
“Het Tiener College gaat over het omgaan met verschillen, over het ontplooien van individueel talent. Anderen kunnen met onze ervaringen hun voordeel doen, ook reguliere scholen”, aldus Smits. En het Tiener College zou ook wel eens handvatten kunnen bieden voor scholen in de krimpgebieden, stelt Ordelman. “Te kleine basisscholen kunnen bijvoorbeeld aansluiting zoeken bij een middelbare school en daardoor overeind blijven.”
Op de foto: Bestuurder Arjen Smits (links) en zijn collega Gerrit Ordelman.
> Ga hier naar de site van het Tiener College
Dit artikel is ook verschenen in SBM, een uitgave van de Besturenraad]
