3 december 2024

‘We moeten ons schamen, het onderwijs loopt hopeloos achter’

TILBURG | ACHTERGROND | De aula van het 2College Wandelbos in Tilburg (ooit het Pauluslyceum) was goed gevuld met zo’n 250 veelal grijze koppen van docenten. Eigenlijk wel opmerkelijk, ze waren daar voor de jaarlijkse studiedag van Ons Middelbaar Onderwijs over het gebruik van ict in het onderwijs.

Als het gaat over digitale ontwikkelingen verwacht je vooral interesse van de jonge generaties docenten. Een insider wees er op dat die grijze golf niet zo raar is, een groot deel van het Nederlandse docentenkorps, dus ook bij OMO, is de 45 jaar al ruim gepasseerd. Zo bezien was de deelname van de grijze docenten juist een pluspunt: ook oudere generaties leraren staan open voor de technologische vernieuwingen die hun weerslag hebben op het onderwijs.

Donderpreek
Wat dat betreft was de donderpreek die Willem Jan-Renger als keynotespeaker op de studiedag afstak niet van toepassing op de aanwezige docenten. Renger, verbonden aan het studiolab van de Hogeschool voor de Kunsten (HKU), is al zijn hele leven gefascineerd door de computertechnologie. Hij heeft zich gespecialiseerd in het ontwikkelen van serious games die volgens hem van onschatbare waarde kunnen zijn voor het onderwijs.

• Jonge docenten tijdens de studiedag van OMO.

Echter, – en vandaar die donderpreek – het onderwijs staat volgens Renger met de rug naar de toekomst. “We moeten ons schamen. In het onderwijs zijn er nog altijd mensen die de vraag stellen of we wel iets moeten met die digitale ontwikkelingen. Terwijl nu zelfs onze vierjarigen al op een iPad spelen en leren.”

iPadscholen
Niet dat Renger gelooft in de filosofie van de Steve Jobsscholen, annex iPadscholen. Daar wordt de device (tablet, smartphone, laptop) toch teveel gezien als een doel op zich, terwijl het een middel is. “Bij de nieuwe ontwikkelingen gaat het voor 90 procent om een didactisch vraagstuk”. En daarom ook blijft de rol van de docent in het leerproces cruciaal, aldus Renger. Een opvatting die ook Pieter Hendrikse, lid van het college van bestuur van OMO, is toegedaan. De docent blijft de regisseur van het leerproces en technologische innovatie biedt de docent de ruimte om zijn vak naar eigen inzicht, en meer afgestemd op de individuele leerling, vorm te geven. Zoals dat in jargon heet: de docent wordt weer meer eigenaar van zijn vak.

De kern van de technologische revolutie bestaat er volgens Renger uit dat het eenrichtingsverkeer van de oude media (van zender naar ontvanger) voorbij is. Met internet is meerwegsysteem ontstaan, interactief is het parool.
Hoe snel de ontwikkelingen gaan illustreerde Tomas Oudejans, rector van het Theresialyceum, aan de hand van twee foto’s. Toen paus Benedictus in 2005 op het Sint Pietersplein werd toegejuicht tienduizenden gelovigen, was het donker in het publiek. Bij de afkondiging van paus Franciscus in 2013 lichtte het Sint Pietersplein op door de tienduizenden flitslichten van smartphones en tablets.

Al doende leren
Werken met digitale leer- en middelen hulpmiddelen, zo bleek later uit een van de workshops, is vooral een kwestie van al doende leren en ontdekken. Juf Rhea Flohr, docent aardrijkskunde op het Antoon Schellenscollege in Eindhoven, demonstreerde hoe zij gebruik maakt van Facebook en Twitter om met leerlingen te communiceren. Maar vooral om van andere collega’s nieuwe ideeën op te doen of om kennis te achterhalen; Twitter als oneindige vraagbaak. En aan haar Twitteraccount had ze een uitnodiging te danken van Kamerlid Paul van Meenen (D66) om een bezoek aan het parlement te brengen. “De inzet van digitale middelen heeft mij meer energie gegeven”, aldus Flohr.

> Klik hier voor meer informatie over het studiolab van Willem-Jan Renger

> Juf Flohr op Facebook en op Twitter


Deel dit artikel