14 december 2024

Breuken struikelblok bij overgang van basisschool naar voortgezet onderwijs

EINDHOVEN | NIEUWS | Het gebrek aan voldoende rekenvaardigheid bij leerlingen in het voortgezet onderwijs is te wijten aan de gebrekkige aansluiting op het rekenonderwijs op de basisschool. Met name als het gaat over het leren rekenen met breuken. Dat wordt door veel leerlingen van oudsher als moeilijk ervaren.

Dat blijkt uit onderzoek van Geeke Bruin-Muurling, die op 21 december promoveert aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Aan het onderzoek hebben 1500 leerlingen van een tiental scholen meegewerkt. “In de aansluiting tussen de basisschool en de brugklas worden leerlingen bij rekenen-wiskunde geconfronteerd met een geheel andere betekenis van de voor hen bekende modellen en schema’s”, aldus wiskundig ingenieur Bruin-Muurling (1975) uit Vught.

Het onderzoek wijst op drie belangrijke punten in de doorlopende leerlijn. Als eerste is er een gat ontstaan tussen basisschool en voortgezet onderwijs. In basisschool gaan de rekenboeken niet verder dan het werken met specifieke oplossingsmethoden, terwijl de leerboeken van het voortgezet onderwijs zonder veel omhaal een algemene oplossingsmethode introduceren.

Van een opbouw waarbij de algemene methode op een voor de leerlingen begrijpelijke wijze voortvloeit uit de vertrouwde methoden is geen sprake. Noch in de basisschool, noch in het voortgezet onderwijs wordt geprobeerd deze verschillende manieren van denken bij elkaar te brengen. De grootte van dit gat blijft over het algemeen onopgemerkt door de verschillen in vakdidactische uitgangspunten en tradities tussen beide schooltypen.

Context
Bij de één start het leren in de context, bij de ander is dit het einde van het leerproces; bij de één gaat de aandacht uit naar de informele oplossingsstrategieën, bij de ander zijn contextloze opgaven en formele oplossingsmethoden de norm. Concreet leidt dit er bijvoorbeeld toe dat er in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs dezelfde visuele modellen worden gebruikt, terwijl de leerlingen geacht worden deze verschillend te interpreteren.

Ten tweede wordt er in de basisschool flink geoefend met de getal-specifieke oplossingsstrategieën, in plaats dat wordt geprobeerd om de leerlingen in te laten zien dat de verschillende methoden op hetzelfde neer komen. Hierdoor krijgen leerlingen een veelheid aan regeltjes aangeleerd, en blijft de onderliggende getalsstructuur onderbelicht.

Ten derde is er geringe aandacht voor het verder ontwikkelen van het formele rekenen met breuken in het voortgezet onderwijs en de structuur van het rekenen met breuken als basis voor algebra. Dit leidt ertoe dat de bagage van de leerlingen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs tekort schiet.
[Bron: Persbericht]
 
► Lees hier een achtergrondartikel in het tijdschrift Nieuw Archief voor Wiskunde (maart 2010) over het rekenonderwijs, met veel voorbeelden
 

Deel dit artikel